KİLİMLERİN SEMBOLLERİ

• 05/03 – 28/04/2019 arası
• sergi açılışı ve konferans 05/03 Salı saat 19.00
• LCV: kultur.ankara@ifturquie.org
• Konuşmacılar: Ahmet Diler ve Marc-Antoine Gallice
• Ahmet Diler ile rehberli özel sergi gezisi: 06.03 saat 11.00

Kilimin Sembolleri Sergisi, Ahmet Diler ve Marc-Antoine Gallice’in birlikte kaleme aldıkları, Fransızca baskısı Bleu autour, Türkçe baskısı ise Alfa Yayınları’ndan çıkan aynı başlıklı kitaptan esinlenmektedir. Sergi, geniş bir coğrafî mekânda (Balkanlar, Orta Doğu, Kafkasya ve Orta Asya) karşımıza çıkan kilim motiflerindeki simgesel dili çözümlemeyi amaçlamaktadır. Temsilî bir koleksiyon eşliğinde, bu motiflerde ve eski medeniyetlerde kullanılan nesnelerde karşımıza çıkan semboller arasındaki bir tür devamlılığa işaret ederek, bu simgelerle kültürel unsurlar, toplumların gündelik yaşama dair taşıdıkları endişeler, dokuma teknikleri ve coğrafi yöreler arasındaki bağlantılara dikkat çekmektedir. Bu farklı ilişkiler üzerine yoğunlaşan çalışma bizi kilimlerin erken kentleşme dönemine ait medeniyetlerden mirasını devraldıkları zengin bir sembol repertuvarını keşfe çıkarmaktadır.

MÖ 8000’lerde Yakındoğu’da bir mucize olarak ortaya çıkan kilim, Balkanlardan Çin’e kadar neredeyse bütün toplumları etkiledi. Otuz yıllık karşılaştırmalı araştırmaların ürünü olan bu eser, çok sayıda resim ile süslenmiş bu eser, ilkel animizmden miras kalan kilim sembolizmini gözler önüne seriyor.
Gezgin-yazar Jacques Lacarrière’e göre “Kilimler bir manzara, bir bitki, bir hikâye ya da korku ve arzuları içeren ortaçağ armalarını andıran bir semboller dünyasına aittir. Motiflerinde ölüm korkusuna, doğurganlık arzusuna rastlanır. Toprağın bereketine, kadının doǧurganlıǧına, ruhların ve gökyüzünün himayesine, bitkiler ve hayvanlar âleminin hoşgörüsüne, sessiz yakarışlar okunur, neredeyse duyulur. Bereketin sürekli tehlikede ve açlığın kapıda olduğu, maddi açıdan zayıf ve çetin olan bu dünyada fakirlik, simgelerin zenginliğiyle telafi edilmektedir. Gülden yıldızlara, kurttan ejdere karşımızda Anadolu’nun göçebe topluluklarının yaşamsal simgeleri vardır. O topluluklar ki basit bir yapağıdan yola çıkıp yazgıya karşı bu ipleri, bu dokuları koruyan ve bilgelik içeren bu figürleri ortaya çıkarmayı bilmişlerdir.”

Serginin ikinci bölümü ise, kilimlerdeki simgesel kimliğin Doğu’da olduğu gibi Batı’daki dönüşümüne ve halının hükmettiği görsel bağlamdaki ürkek yükselişine ışık tutmaktadır. Modern döneme ait fotoğraf, kartpostal, reklam ve oryantalist resim seçkisi, bizi kilim kullanımın zaman içinde uğradığı değişimi sorgulamaya teşvik ediyor. Kilim, günlük yaşamın işlevsel nesnesinden ve atalarımızdan kalan kültürel mirastan Doğu’nun özgünlük ve kimliğini tanımlayan farklı bir cazibe objesine dönüşüyor. Sergi bize toplumdaki yeni değer kazanma ve benimseme mekanizmalarıyla, kilimlerin hem Doğu’da hem de Batı’da nasıl modern ve hatta postmodern içmekânları süsleyen bir dekor unsuruna doğru evrildiğini aktarırken, yeni yaratıcılık ve pazarlama şekillerine de vurgu yapıyor. Ek etkinlikler serginin çağrıştırdığı pek çok soruyu tekrar düşünmek için yeni bir çerçeve sunuyor.

Serginin resmi açılışı, 5 Mart 2019 tarihinde gerçekleşecektir. 

Sergi komiserleri: Aylin Koçunyan, Ece Sutra.

Ahmet Diler: Kapadokya bölgesinde, Karahasanlı’da doğdu. Dokumalarıyla ünlü Avanos ilçesinin dokumacı bir ailesinden geliyor. Birkaç dil bilen Diler, Modern Edebiyat ve Etnoloji eğitimi aldı. aynı zamanda üretim ve ticaretle kilim dünyasına hizmet vermeye devam etmektedir.

Marc-Antoine Gallice: Marsilya doğumludur. Edebiyat ve İngilizce eğitimi aldı. Büyük bir gezgin olan Gallice Doğuyu, özelikle Anadolu’yu köşe bucak gezdi. Fransa’da kilimin tanınmasına katkıda bulunan nadir kişilerden biridir. Kilime duydukları ortak tutkuyda, Ahmet Diler’le birlikte otuz yılı aşkın süredir çalışmaya devam etmektedirler.